Laatst geüpdatet op oktober 15, 2019 by Redactie
Gaydar is het onderwerp geweest van een behoorlijke hoeveelheid wetenschappelijke controverse. Sommige onderzoekers hebben betoogd dat het echt is, terwijl anderen beweren dat het een mythe is. Dus welke is het?
Is gaydar echt iets en, zo ja, hoe nauwkeurig is het?
Mensen praten over ‘gaydar’ als het vermogen om te bepalen of iemand homo is op basis van hun intuïtie over de persoon. Waar we het hier over hebben, zijn gevallen waarin mensen conclusies trekken over seksuele interesses van anderen in reactie op minimale informatie, zoals de manier waarop iemand zich kleed, loopt of praat. Er is onderzoek gedaan over dit onderwerp, en hier zijn de belangrijkste bevindingen uit de analyse:
De meeste wetenschappelijke onderzoeken naar gaydar suggereren dat er iets aan dit idee klopt. Deze studies hebben zich ook gericht op heel veel verschillende typen van seksualiteitskenmerken. Mensen lijken bijvoorbeeld seksuele geaardheid te kunnen herkennen tijdens het luisteren naar korte audio-opnamen, maar ook tijdens het bekijken van stille video’s. Bovendien kunnen ze seksuele oriëntatie detecteren van stilstaande beelden van gezichten die slechts een fractie van een seconde op een computerscherm verschijnen. Deze uitgebreide bevindingen suggereren dat gaydar mogelijk alles kan oppikken van iemands uiterlijk tot bewegingen en spraakpatronen.
Deze conclusies van seksuele oriëntatie komen zeer snel voor en lijken automatische reacties te weerspiegelen. In feite, wanneer mensen wordt gevraagd om goed na te denken voordat ze een oordeel over seksualiteit geven, wordt gaydar zelfs minder accuraat. Met andere woorden, hoe meer mensen erover nadenken, hoe slechter hun gaydar is! Dit suggereert dat we niet noodzakelijk weten wat het is waar we deze bepalingen op baseren. Verder bewijs voor dit punt komt uit studies waarin mensen werd gevraagd waarom zij specifieke conclusies over seksuele geaardheid maakten. Het bleek dat ze vaak geen inzicht hadden, vooral als ze slechts zeer minimale informatie hadden om van uit te gaan, zoals een bijgesneden afbeelding van een gezicht dat alleen iemands ogen, neus en mond toonde.
Sommige mensen lijken meer accurate gaydar te hebben dan anderen. Mensen met anti-homo-opvattingen presteren bijvoorbeeld meestal slechter in gaydar-onderzoeken; daarentegen, seksuele minderheden en mensen met meer bekendheid.
In een bijzonder fascinerende studie ontdekten onderzoekers dat vrouwen-gaydar nauwkeuriger was wanneer ze ovulatie hadden dan wanneer ze dat niet hadden. Anders gezegd, wanneer vrouwen de grootste vruchtbaarheid hebben, lijkt hun vermogen om mannen te onderscheiden die homo zijn van mannen die hetero zijn, te verbeteren.
De meeste studies van gaydar omvatten het vragen aan mensen om óf oordelen te vellen: is deze persoon homo of is deze persoon hetero? In werkelijkheid zijn er echter veel meer dan alleen twee seksualiteiten. Dus wat gebeurt er wanneer biseksuele mensen worden opgenomen in het gaydar-onderzoek? Het blijkt dat mensen ze schijnbaar niet op een betrouwbare manier als een afzonderlijke groep kunnen onderscheiden. Wanneer mensen de mogelijkheid krijgen om de seksualiteit van een iemand te raden – krijgen homoseksuele en biseksuele personen in plaats van een of beide beslissingen te nemen, vrij vergelijkbare scores. Dit suggereert dat gaydar eigenlijk alleen heteroseksueel onderscheidt van niet-heteroseksueel.
Over het algemeen helpt gaydar mensen bij het maken van seksuele voorkeuren die beter zijn dan toevalsverwachtingen; ze zijn echter verre van perfect. De meeste gaydar-onderzoeken zijn opgezet zodat deelnemers 50% van de tijd correct zouden zijn als ze op toevalsverwachtingen zouden vertrouwen. Deelnemers doen het meestal een stuk beter dan dit, met gemiddelde nauwkeurigheidsniveaus in het bereik van 62-64%. Sommige onderzoekers zijn van mening dat nauwkeurigheid in de echte wereld mogelijk nog hoger zou kunnen zijn, waar mensen meestal meer aanwijzingen en informatie hebben dan labstudies.
Conclusie: het tot nu toe verrichte onderzoek suggereert dat er iets is aan het idee van gaydar in die zin dat mensen intuïtief in staat zijn om de seksualiteit van anderen te bepalen op niveaus die groter zijn dan het toeval in reactie op verschillende aanwijzingen. Tegelijkertijd is gaydar echter duidelijk een imperfect hulpmiddel en lijkt het niet noodzakelijkerwijs gevoelig voor het brede spectrum van seksualiteiten dat er bestaat.
