Laatst geüpdatet op oktober 20, 2022 by Redactie
Kinderen ’s avonds laten slapen is niet altijd gemakkelijk. Recent onderzoek suggereert dat de hoeveelheid blootstelling die kinderen hebben aan fel licht in het uur voorafgaand aan het naar bed gaan – of dit nu afkomstig is van gloeilampen of elektronische apparaten – grote invloed kan hebben op slaapgerelateerd gedrag.
Er zit chemie achter. Ons circadiane ritme – een soort van 24-uurs interne hersenklok die regelmatig tussen slaperigheid en alertheid doorloopt – maakt gebruik van melatonine, het natuurlijke slaap-opwekkende hormoon van het lichaam. Melatonine is zeer gevoelig voor licht. Terwijl het daglicht afneemt tegen het einde van de dag, zijn onze lichamen geprogrammeerd om te reageren op de vermindering van het licht door de productie van melatonine te verhogen. Het is de manier van de natuur om ons naar slaap te leiden. Kunstmatig licht kan de circadiane cyclus echter verstoren door de productie van melatonine te remmen.
Onderzoek naar de effecten van licht op kinderen in de voorschoolse leeftijd wees uit dat ze bijzonder gevoelig zijn voor blootstelling aan licht in het uur voorafgaand aan het naar bed gaan. (De heldere kristallijne ooglens van kinderen en grote pupilgrootte maken ze over het algemeen gevoeliger voor licht dan volwassenen.) Voor sommige onderzoekers kan blootstelling aan licht in de avond, met het melatonine-onderdrukkende effect, de waarschijnlijkheid van slaapstoornissen bij kinderen in de voorschoolse leeftijd verhogen.
Lees ook: Zo laat je kinderen kennis maken met kunst
Wanneer kleintjes uit een donkere of slecht verlichte slaapkamer schuifelen om tegen hun ouders te zeggen “Ik heb dorst” of “Ik hoorde een vreemd geluid”, is gebleken dat het heldere licht dat ze tegenkomen hun melatonineproductie vermindert, waardoor het allemaal veel moeilijker wordt om in slaap te vallen als ze weer in bed liggen. Zelfs het lezen van verhaaltjes voor het slapengaan in een helder verlichte kamer kan het moeilijker maken om in slaap te vallen aan het einde van het verhaal. Het dimmen van het omgevingslicht, zowel in de kamer van het kind als in de ruimtes waar ze in kunnen lopen, kan waar mogelijk een verstandige aanpak zijn.
Mobiele elektronische apparaten met hun helderwitte schermen vormen een vergelijkbaar risico. Maar liefst 90% van de kinderen in de voorschoolse leeftijd gebruikt apparaten, vaak gedurende het uur vóór het slapengaan. Maar het zijn niet alleen kleuters; jongeren van alle leeftijden zijn bezig met schermen als de allerlaatste activiteit van hun dag. Uit onderzoek bleek dat na blootstelling aan licht, melatonine nog bijna een uur onderdrukt wordt nadat de lichten uitgaan. Ouders zouden het laatste uur vóór het naar bed gaan een apparaatvrije periode kunnen instellen, of erop aandringen dat kindren de helderheid ver naar beneden op hun handheld-elektronica schuiven.
