Laatst geüpdatet op april 19, 2024 by Redactie
De aarde is de basis van ons bestaan. Op Earth Day, de Internationale Dag van de Aarde morgen, in het belang van de planeet, moeten we ons consumentengedrag heroverwegen. Niet alleen “elke hap telt” – maar ook elke gram afval telt. Omdat het milieu zwaar vervuild is met ons afval. Of het nu gaat om plastic of ongebruikt voedsel – we moeten de enorme hoeveelheden afval verminderen die wij mensen elk jaar produceren en op de verkeerde manier weggooien. Welke tips kunnen nuttig zijn op het gebied van afvalvermijding in het dagelijks leven? We geven antwoorden:
Koop indien mogelijk zonder verpakking
Gooi de verpakking op de juiste manier weg
Plan je aankopen goed en berg boodschappen goed op om voedselverspilling te voorkomen
Lees ook: 5 manieren om onze planeet te redden deze Dag van de Aarde en daarna
De wereld verdrinkt in afval
We zien het al wandelend door de stad, op vakantie op het strand en op social media foto’s zelfs in de meest afgelegen streken van de wereld: ons plastic afval is overal. Verpakkingen worden helaas vaak niet op de juiste manier afgevoerd en komen vroeg of laat in het milieu terecht, waar ze maar heel langzaam kunnen worden afgebroken. Volgens het Europees Milieuagentschap kan dit tot 100 jaar duren voor een plastic fles. En zelfs dan lost het niet zomaar op, maar valt het uiteen in microscopisch kleine plastic deeltjes. Dit zogenaamde microplastic hoopt zich op in bodem en water en komt uiteindelijk via de voedselketen op ons bord terecht. Volgens een onderzoek van de milieuorganisatie WWF krijgt een mens gemiddeld vijf gram microplastics per week binnen. Dat is ongeveer hetzelfde als een creditcard. Het is belangrijk om onze eigen gezondheid en onze planeet te beschermen tegen plastic door afval in het milieu drastisch te verminderen. Maar hoe?
Hoofddoel: vermijden
Bovenaan de zogenaamde afvalhiërarchie staat het vermijden van onnodige verspilling. Zo is het niet nodig om bij het boodschappen doen een plastic zak voor de tomaten te gebruiken en een tweede voor de appels. Herbruikbare groentenetten zijn beter geschikt. Deze kun je in veel supermarkten kopen. Voor andere voedingsmiddelen is het moeilijker om de verpakking weg te laten. Dit geldt voor microbiologisch gevoelige producten zoals rauw vlees of vis. De verpakking zorgt ervoor dat de houdbaarheid aanzienlijk wordt verlengd en leidt zo tot minder voedselverspilling. In dit geval is het belangrijk om de verpakking vervolgens als recyclebaar materiaal terug in de kringloop te brengen. Dergelijke lichtgewicht verpakkingen zijn een bijzonder hoogwaardig recyclingmateriaal.
De zero-waste-beweging probeert zelfs afval helemaal te vermijden. Dit werkt door containers zoals schroefdekselpotten of vershouddozen meerdere keren te hergebruiken en in verpakkingsvrije winkels te kopen. Noedels, rijst, thee, muesli, meel, specerijen, snoep en ook cosmetische producten kunnen hier zonder verpakking worden gekocht. Ook op weekmarkten vind je veel verse producten zonder verpakking.
Afvalscheiding werkt
De kleurrijke verscheidenheid aan bakken maakt het scheiden van afval niet eenvoudig. Sorteren roept altijd vragen op. Bovenal blijft de mythe bestaan dat alles toch in een prullenbak belandt – maar dat is absoluut niet waar. Iedereen die een belangrijke bijdrage wil leveren aan het klimaat en de bescherming van hulpbronnen, scheidt zijn afval zorgvuldig. Verpakkingen horen niet bij het restafval. Want alleen de recyclebare materialen die gescheiden worden ingezameld via de bak of via glas- en papiercontainers blijven in de kringloop en beschermen het milieu. Aan de andere kant wordt het meeste restafval verbrand in afvalenergiecentrales en gaat het voor altijd verloren in de kringloop. Effectieve recycling werkt dus alleen als consumenten een goed scheidingsvermogen hebben. Het deksel moet bijvoorbeeld zeker apart van een glazen pot weggegooid worden.
Organisch afval helpt het milieu – maar alleen plasticvrij
GFT-afval uit keuken en tuin deponeer je in een GFT-bak. Enerzijds produceren ze klimaatvriendelijk biogas, waarmee het gebruik van olie, kolen en aardgas kan worden teruggedrongen, en anderzijds compost, dat wordt gebruikt voor de landbouw en voedselrijk veen uit heidevelden vervangt. De laatste tijd vind je vaak verpakkingen en vuilniszakken van zogenaamd composteerbaar plastic op de markt. Hoewel dit sneller afbreekt dan conventioneel plastic, hoort het nog steeds niet thuis in het GFT-afval of in het milieu. Het breekt veel langzamer af dan organisch afval en levert geen waarde voor de compost omdat deze gewoon kapot gaat.
Lees ook: Respectvol reizen: zo doe je dat. Ook op Earth Day!
Voedselverspilling voorkomen, bespaart geld
Onnodig weggegooid voedselafval vervuilt ook ons milieu. Niet alleen gaat eetbaar voedsel zelf verloren, maar ook de middelen die worden gebruikt om het te produceren, zoals energie en water, worden verspild. Per hoofd van de bevolking gooien consumenten zo’n 75 kilo voedsel per jaar weg, waarvan naar schatting de helft vermijdbaar is. In totaal gaat het om voedsel ter waarde van zo’n 235 euro per persoon per jaar, dat ongebruikt in de prullenbak belandt. Bewust omgaan met voedsel is ook belangrijk voor de spaarpot. Met een goede winkelplanning, correcte opslag, voedseldonaties en controleren met al je zintuigen kan al een groot deel vermeden worden.
