Laatst geüpdatet op mei 19, 2025 by Redactie
Elke onregelmatigheid in de voeding en overgewicht kan duiden op de aanwezigheid van een eetstoornis. Eetstoornissen zijn een algemeen maatschappelijk probleem waarvan de gevolgen het hele leven van de patiënt beïnvloeden. Zowel jongeren als ouderen kunnen er last van hebben. Vrouwen en mannen worden niet uitgesloten. De laatste jaren zijn er steeds meer gevallen van eetstoornissen bij kinderen, die vooral verband houden met overgewicht, gebrek aan zelfacceptatie en negatieve opvattingen vanuit de maatschappij. Volgens gegevens van de Academy of Eating Disorders, een Amerikaans instituut dat zich bezighoudt met de behandeling van eetstoornissen, kampen wereldwijd maar liefst 70 miljoen mensen met dergelijke problemen.
Lees ook: 10 manieren om een negatief lichaamsbeeld te veranderen
Waarover zouden wij ons zorgen moeten maken?
De eetstoornissen waar professionals het vaakst mee te maken krijgen zijn anorexia en boulimia, maar in werkelijkheid zijn er veel meer. Vaak worden deze problemen lang genegeerd, omdat de symptomen op het eerste gezicht niet zichtbaar zijn. Mensen met eetstoornissen zijn er ook heel goed in om te doen alsof alles goed gaat, ook tegenover zichzelf. Dit maakt het nog moeilijker om het probleem goed te diagnosticeren en te benoemen. Anorexia en boulimia kunnen ook gelijktijdig of afwisselend bij één persoon voorkomen. Iemand hongert zichzelf uit en vervalt vervolgens in een fase van dwangmatig overeten.
Eetstoornissen kunnen zich in veel verschillende vormen kunnen voordoen en het is daarom soms zo lastig is om ze goed te diagnosticeren. Wat zou precies alertheid moeten verhogen?
Overmatige focus op uiterlijk
Het eerste signaal dat aanleiding tot bezorgdheid zou moeten geven, hoewel het vaak ten onrechte wordt toegeschreven aan de gewone verzorging van het lichaam, is een te grote concentratie op het uiterlijk en te veel aandacht voor eventuele tekortkomingen. Bovendien bestaat er een grote gevoeligheid voor alle meningen en opmerkingen die uit de buitenwereld komen, vooral als het gaat om het uiterlijk of het geconsumeerde voedsel.
Verstoorde lichaamsperceptie
Het tweede signaal is een verkeerde inschatting van het eigen lichaamsbeeld. Iemand die aan deze stoornis lijdt, bekijkt zichzelf op een zeer kritische manier. Elk deel van haar lichaam lijkt dik en lelijk. Iemand die aan anorexia of boulimia lijdt, is ervan overtuigd dat hij of zij overgewicht of zelfs obesitas heeft, ook al heeft hij of zij extreem ondergewicht. Niets kan hem of haar ervan overtuigen dat dit niet zo is. Het is nog moeilijker om zelf te zien dat er iets mis is, als het beeld in de spiegel zo anders lijkt dan in het echt.
Maaltijden vermijden
Het derde signaal waar we op moeten letten is het overslaan van maaltijden. Mensen met deze aandoeningen koken en bedenken vaak allerlei gerechten, maar eten deze niet zelf op (omdat ze te weinig eetlust hebben). Of ze eten er juist enorme porties van en kotsen die vervolgens stiekem weer uit. Het overeten raakt uit de hand en leidt tot gevoelens van schaamte en gebrek aan eigenwaarde. Bovendien kan dit gepaard gaan met een verhoogde fysieke activiteit na bijna elke maaltijd, die enerzijds bedoeld is om calorieën te verbranden en anderzijds om jezelf te “straffen” voor het eten van iets.
Sociaal contact vermijden
Een ander punt dat ons zorgen zou moeten baren, is het vermijden van sociaal contact. Mensen met een eetstoornis die hun eetprobleem willen verbergen, beginnen geleidelijk aan veel activiteiten te vermijden die te maken hebben met de omgang met andere mensen. Dit uit zich in het vermijden van gezamenlijke maaltijden, familiebijeenkomsten en zelfs gewone, alledaagse relaties met directe familieleden. Na verloop van tijd kan het zelfs zo zijn dat er een volledige beperking komt op het verlaten van het huis en het ontmoeten van vrienden.
Verslechtering van de gezondheid
Eetstoornissen zorgen ervoor dat onze algemene gezondheid in de loop van de tijd verslechtert. Ook dit is een verontrustend signaal waar we op moeten letten. Dit kan zich op veel manieren uiten, variërend van een verslechtering van het uiterlijk van de huid (acne komt vaak voor bij tieners), tot overmatig haarverlies, frequente zwakte en flauwvallen of een voortdurend gebrek aan energie. Bij vrouwen stopt de menstruatie ook. Op de lange termijn kunnen de stoornissen zich ontwikkelen tot ernstige ziekten die de gezondheid of zelfs het leven kunnen bedreigen.
Drastisch gewichtsverlies
Eén van de symptomen van een eetstoornis is een drastisch gewichtsverlies, terwijl men volhoudt dat er niets veranderd is en dat alles in orde is. Iemand met een verstoorde stemming merkt de veranderingen die in zijn of haar lichaam optreden niet op. Ze ontkent ook ten stelligste dat ze ooit op welke manier dan ook naar hen heeft gezocht.
Lees ook: 5 manieren om zelfacceptatie te oefenen
Overmatige focus op eten
Een te grote interesse in de ingrediënten van maaltijden en de calorische waarde van individuele producten is een verontrustend signaal. Mensen met eetstoornissen kunnen vrijwel elk product wegen en omrekenen naar calorieën, zodat ze deze calorieën op de juiste manier kunnen verbranden. Een te grote focus op eten uit zich ook in het aandachtig lezen van elk etiket en het vragen, bijvoorbeeld in een restaurant, waar een bepaalde maaltijd uit bestaat. Dit komt voort uit de angst om te veel calorierijke gerechten te eten.
Eetstoornissen zijn zeer ernstige ziekten die hun oorsprong vinden in de psyche. De behandeling ervan kost vaak veel tijd, maar het moeilijkste is om het probleem correct te diagnosticeren. Als jij of je dierbaren op dit gebied ondersteuning nodig hebben, aarzel dan niet om hulp te vragen. Want gezondheid is het allerbelangrijkste is.