Laatst geüpdatet op oktober 25, 2024 by Redactie
‘Een knisperend vuurtje op een donkere avond, dat is toch warm en gezellig!’, aldus 73%*van de houtstokende Nederlanders. Tegelijkertijd denkt 63% van diezelfde groep dat het stoken van hout in een (pellet)kachel of open haard in bepaalde mate schadelijk is voor de eigen gezondheid en die van omwonenden. Desondanks lijkt de ‘gezelligheid’ het toch te winnen. Daarom start Milieu Centraal vandaag met een bewustwordingscampagne, want het stoken van hout is niet zonder gevaar voor de gezondheid. Gemiddeld komt er 28 gram fijnstof vrij tijdens een avondje stoken. Fijnstof veroorzaakt en verergert long-, hart- en vaatziekten en kan leiden tot astma, COPD, longkanker en chronische bronchitis. Naast de ‘gezelligheid’ brengt het stoken van hout dus ook serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee.
De donkere avonden staan voor de deur
Dit weekend gaat de wintertijd in, voor veel mensen een reden om de houtkachel, pelletkachel of open haard weer aan te steken. Wanneer je in je huis hout stookt, ontstaat er rook met schadelijke stoffen zoals fijnstof, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), benzeen en koolstofmonoxide. Deze schadelijke stoffen zijn een risico voor zowel de gezondheid van de stoker als die van de omgeving. Een kwart van de Nederlanders* ervaart regelmatig tot vaak overlast van houtstook in de omgeving. Houtstook is voor niemand gezond, maar ouderen, kinderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen of hart- en vaatziekten kunnen er extra last van hebben.
“Als longarts krijg ik altijd een beetje buikpijn bij het zien en ruiken van houtstook wanneer we weer richting de winter gaan. De hoeveelheid fijnstof waar onze longen aan worden blootgesteld tijdens een avondje hout stoken, is namelijk verre van gezond. De schadelijke deeltjes en moleculen in houtrook kunnen astma bij kinderen veroorzaken en longkanker bij volwassenen. Een ander risico is dat je door de rook, net als bij sigarettenrook, een piekbelasting van kleine bloedstolsels kunt krijgen die heel gevaarlijk kunnen zijn. Als arts wil ik voorkomen dat mensen over 20 jaar als gevolg van houtstook bij ons in het ziekenhuis zitten en daarom is er nu actie nodig.” Aldus Ismé de Kleer, longarts.
Actie van beide kanten nodig
Eerder deze maand werd er in Amersfoort bij ongunstige weersomstandigheden een stookverbod ingevoerd. Een primeur want Amersfoort is hiermee de eerste grote stad in Nederland die een stookmaatregel invoert. Andere gemeenten hebben het terugdringen van houtstook ook zeker op hun agenda, zo biedt Utrecht haar bewoners sinds vorig jaar subsidie aan voor het weghalen van hout- en pelletkachels en geldt in deze gemeente per 1 januari 2025 een stookverbod voor buitenstook. “Om de overlast van houtstook terug te dringen, is het van belang dat overheidsmaatregelen hand in hand gaan met bewustwording bij de stokers”, aldus Paulien van der Geest, expert houtstook bij Milieu Centraal. “Een sigaret opsteken was 30 jaar geleden ook erg ‘gezellig’, maar inmiddels weten we dat die gezelligheid vergaande gevolgen voor de gezondheid heeft. Bij houtstook is dit helaas ook het geval: door te stoken stel je jezelf, je gezin en je buren bloot aan serieuze gezondheidsrisico’s.”
Avondje houtstoken blijkt toch minder ‘gezellig’
Met een landelijke campagne wil Milieu Centraal Nederlanders bewust maken van de gezondheidsrisico’s van houtstook. Gerdien wordt in de campagne, samen met haar gezin, geconfronteerd met de hoeveelheid fijnstof die vrijkomt in hun huis tijdens een avond de houtkachel aan. Geschrokken vertelt ze: “Met onze kinderen praten we regelmatig over roken en vapen en de daarbij behorende gevolgen, maar ik moest mezelf wel even achter mijn oren krabben toen ik met mijn neus op de feiten werd gedrukt over de gezondheidsrisico’s van houtstook. Met een avondje de houtkachel aan, brengen we net zo goed onze eigen, maar dus ook de longen van onze kinderen in gevaar.”
Directeur Károly Illy van Longfonds is blij met de landelijke bewustwordingscampagne: “Mensen weten vaak niet hoe slecht houtstook is voor henzelf, hun gezin én voor hun omgeving. Deze campagne brengt dat goed in beeld. Belangrijk voor iedereen, en vooral voor de 1,2 miljoen mensen met een longziekte waarvan ruim 750.000 mensen direct gezondheidsklachten ervaren door houtstook.”
Lees meer en bekijk de video’s over houtstook en gezondheid op eerlijkoverhoutstook.nl.
