Laatst geüpdatet op juni 6, 2023 by Redactie
De huid is het grootste orgaan van het lichaam, die bescherming biedt aan spieren, botten, gewrichtsbanden en organen. Volgens het KWF is huidkanker het meest voorkomende type kanker in Nederland. Huidkanker is, zoals alle vormen van kanker, in staat om gezond weefsel te vernietigen en te verspreiden naar andere delen van het lichaam. Als het onopgemerkt of onbehandeld blijft, kan huidkanker leiden tot verlies van vitale functies of de dood. Het is dus belangrijk om je huid in de gaten te houden en te kijken naar veranderingen die een teken van huidkanker kunnen zijn.
Soorten huidkanker
Er zijn veel soorten huidkanker met uiteenlopende oorzaken, meestal ultraviolette straling die het DNA van de huid direct beschadigt. De drie meest voorkomende typen huidkanker zijn basaalcelcarcinoom, plaveiselcarcinoom en melanoom.
Basaalcelcarcinoom is het meest voorkomende type huidkanker, en het minst gevoelig voor verspreiding van de primaire tumorplaats. Het is een lokaal destructieve kanker, en als het niet word behandeld kan het een bloedende pijnlijke plek worden die uiteindelijk de structuren vernietigt waar het boven ligt. Wanneer huidcellen worden blootgesteld aan ultraviolette stralen, kan het DNA met de tijd beschadigd raken, wat leidt tot het potentieel voor basale celcarcinoomgroei. Mensen met een geschiedenis van zonnebrand zijn meer vatbaar voor dit type huidkanker.
De tweede meest voorkomende huidkanker is plaveiselcelcarcinoom, die het meest voorkomt door de chronische blootstelling aan de zon. Het is zowel lokaal destructief en vatbaar voor verspreiding naar lymfeklieren en andere organen.
Melanoom verspreid zich snel en kan snel dodelijk zijn als het niet wordt behandeld. Acral lentiginous melanoma wordt vaak gezien op de palmen, zolen en onder de teennagels van patiënten met donkere huid.
Lees ook: Vijf manieren om het risico op huidkanker te verlagen
Risicofactoren
De meeste huidkanker is het gevolg van blootstelling aan straling van de zon of andere bronnen. UV-straling van de zon beschadigt direct het huid-DNA van gevoelige mensen. Na verloop van tijd kan deze schade opbouwen, wat kan leiden tot de vorming van kankercellen, die in tumoren groeien. Bronnen van kunstmatige UV-stralen, zoals zonnebanken en manicure UV lampen, dragen ook bij.
Genetica speelt een grote rol in het onderliggende risico voor door zon geïnduceerde kanker en lijkt belangrijker te zijn bij melanoom. Globale locatie is belangrijk omdat de UV-straling van de zon het meest intens is in de buurt van de evenaar.
Iedereen kan huidkanker ontwikkelen, hoewel de gemeenschappelijke typen en locaties verschillen naar etniciteit. Hoewel minder vaak, kunnen zelfs mensen met een sterk gepigmenteerde huid huidkanker ontwikkelen.
De grootste risicofactoren omvatten een lichte huid met een neiging tot zonnebrand, rood haar of licht haar, lichte ogen, opgroeien in zuidelijke breedtegraden, geschiedenis van talrijke zonnebrandingen, buitenwerk of veel buiten zijn, routine en langdurige blootstelling aan de zon, familiegeschiedenis van huidkanker, leeftijd, voorafgaande stralingsbehandelingen, chronisch lymfoom of leukemie, en immuunsysteemveranderende geneesmiddelen.
Tekenen en symptomen van huidkanker
Tekenen van niet-melanoom huidkanker omvatten nieuwe rode laesies die zich gestaag groeien, niet-helende zweren of korstige gebieden op de huid, knobbels met een “parelachtig” of doorschijnend oppervlak, en eventuele groei van plekken op het oppervlak van de huid.
Melanomen zijn donker gepigmenteerde, verkleurde gebieden of knobbels met een asymmetrische vorm, onregelmatige kanten of donker zwart of veelkleurig oppervlak. Terwijl de meerderheid van de melanomen niet voortkomt uit moedervlekken, moeten nieuwe of veranderende moedervlekken bij volwassenen worden onderzocht.
Lees ook: 11 zonnebrandcrème mythen en feiten
Bescherming van je huid
Het belangrijkste aspect van het beschermen van je huid is het voorkomen van UV-straling door de zon. Gebruik elke dag een zonnebrandcrème met een SPF-waarde van 30 of hoger op blootgestelde gebieden. Zoek naar producten die niet vettig voelen en zowel UVA als UVB blokkeren. Veel reguliere moisturizers bevatten nu zonnebescherming, waardoor de keuze van een comfortabele zonnebrandcrème vrij makkelijk en goedkoop is. Draag beschermende kleding en/of een hoed met zonnebril in de zon. Vermijd piek zonuren van de dag tussen 10 tot 17 uur.