Laatst geüpdatet op juli 24, 2023 by Redactie
Vliegtickets boeken? Een pizza bestellen voor het avondeten? Kleding kopen? De kans is groot dat je daarvoor een smartphone (of een laptop of desktop of smartwatch) voor gebruikt. In een maatschappij die altijd online is – waar we te allen tijde mini-computers in onze zakken hebben die in staat zijn bijna elk probleem of elk verlangen met een tik, knijpbeweging of klik op te lossen – lijken we niet aan de steeds grotere rol te kunnen ontsnappen die computertechnologieën in ons leven spelen. Maar is dit “nieuwe normaal” helemaal zo normaal als het gaat om je gezondheid? Ons online leven beïnvloedt ons leven op verschillende manieren:
Gezondheid
Eens, als iemand boos op je was, moesten ze die emoties face-to-face uiten door te schreeuwen of gebaren, of door op te schrijven en een brief te sturen. Maar in de huidige “altijd online” samenleving, worden we constant gebombardeerd met negativiteit op e-mail en sociale media. Het probleem? Aan het ontvangende einde van constante woede, stress of andere negativiteit leiden toxische neurochemische reacties in het lichaam. Bovendien besteden werknemers ook thuis tijd aan het beheren van e-mail. Voor sommige mensen in bepaalde beroepen is het zinvol buiten de normale kantooruren op afroep te blijven, maar niet voor de meeste mensen – en de stress rond de verwachtingen om de klok rond te werken, kunnen je uitputten.
Relaties
Een van de gemakken van terminals is de mogelijkheid om op een scherm te tikken en antwoorden op bijna alles te eisen – wiskundige vergelijkingen, film opties, de zin van het leven – in een oogwenk. De onmiddellijke bevrediging gaat echter gepaard met het oproepen van het antwoord van een machine bij elke toetsaanslag – soms geeft hij ons een antwoord voordat we zelfs de vraag hebben ingevuld – kan leiden dat we onrealistisch verwachten dat mensen onze verlangens net zo snel in het echte leven aandacht geven.
Empathie
Face-to-face interactie bevat een aantal non-verbale signalen, zoals gezichtsuitdrukkingen, gebaren en oogcontact, maar online wordt je gereduceerd tot één mediumtaal. Dat bemoeilijkt echte communicatie. Alleen in persoonlijke communicatie kunnen we de volledige menselijkheid van een ander ervaren. Empathie verdwijnt meestal bij de terminal, waar we het gemakkelijker vinden om iemand anders snel te vernederen, negeren of te schande maken.
Neem bijvoorbeeld het historische medium van het schrijven van brieven. Pen op papier zetten houdt meestal in dat je de tijd neemt om na te denken, gedachten helder te krijgen en “rollenspellen” te oefenen (gedachten vanuit het oogpunt van de lezer onderzoeken) met de verwachting dat een brief jarenlang in een doos bewaard en gekoesterd zal worden. E-mailcommunicatie degradeert dat alles.
Eenzaamheid
Online shoppen en sms’en betekent dat je nooit face-to-face hoeft te communiceren met andere mensen. En zelfs groepsactiviteiten, zoals het bijwonen van een concert maar tijdens het kijken opnemen via een klein telefoonscherm, kunnen worden ontsierd door technologie. Ons vermogen om elke voorbijgaande gedachte, verlangen of emotie uit te zenden naar honderden verspreide individuen is uniek in de menselijke geschiedenis en de menselijke psychologie, maar onderzoek toont aan dat op geen enkel moment in onze geschiedenis zoveel mensen hebben gemeld eenzaam te zijn.
Een van de problemen is dat de online omgeving zorgt voor onzichtbaarheid en anonimiteit, die zich leent voor antisociaal gedrag. Een andere is dat terwijl de terminal ons in staat stelt te communiceren met wie, wanneer dan ook, de communicatie die het mogelijk maakt zo beperkt en beperkend is. Dat maakt het heel moeilijk om een authentieke relatie met iemand anders online te ontwikkelen. Dus we communiceren meer, maar we hebben ons nog nooit zo eenzaam gevoeld.
Privacy
Het internet is oorspronkelijk uitgevonden met de bedoeling informatie sneller over grote afstanden uit te wisselen. Jaren geleden waren het boeken van vliegtickets, het vinden van een plaats op een kaart of het kopen van muziek anonieme activiteiten die geen spoor achterlieten. Omdat we deze eenvoudige activiteiten online uitvoeren, laten ze onvermijdelijk sporen achter die een digitaal profiel/schaduw creëren. Zoals het gezegde luidt: “op Google ben je wat je klikt. Op Facebook ben je wat je wilt. Algoritmen berekenen met toenemende precisie wat je aan het doen bent, waar je naartoe gaat, hoe lang, wat je wilt, hoe je je aandacht kunt krijgen, wat je verdrietig maakt en hoe je je plezier of woede kunt triggeren. Cookies, spyware en verborgen servicevoorwaarden kunnen een recept zijn voor rampen als het gaat om je gegevensprivacy.
Verlies van vaardigheden
Vroeger hadden kaarten, rekenmachines, camera’s en telefoons allemaal hun eigen specifieke opslagplaats in huis en elk vereiste verschillende vaardigheden of kennis om ze te bedienen. Tegenwoordig draag je al deze apparaten als een enkel item in je zak, zodat je kunt tikken of klikken om veel verschillende activiteiten uit te voeren.
Maar zou je je herinneren of zouden je jonge kinderen überhaupt weten wat ze moesten doen als ze verdwaald waren op een onverharde weg zonder mobiele dienst en alleen een kaart om de weg naar huis te vinden? Er is bewijs dat afhankelijkheid van terminals ertoe heeft geleid dat eerdere vaardigheden wegkwijnen. Hoe minder vaardigheden we ontwikkelen om alledaagse functies te vervullen, des te meer vertrouwen we op de terminal. En hoe meer we de terminal gebruiken, hoe minder bekwaam we worden. Het is een vicieuze cirkel.
