Laatst geüpdatet op oktober 18, 2022 by Redactie
Een onderzoek van de universiteiten van Zürich en Mainz heeft aangetoond dat het op de lagere school leren van kinderen hoe ze hun aandacht en impulsen kunnen beheren, een positief langetermijneffect heeft op hun latere onderwijssucces. Zelfregulatie, d.w.z. het vermogen om aandacht, emoties en impulsen te beheersen, en om individuele doelen met doorzettingsvermogen na te streven, is geen vaardigheid die we gewoonlijk associëren met jonge kinderen. De schoolsluitingen als gevolg van de pandemie en het toegenomen gebruik van digitale media door kinderen hebben nu echter aangetoond hoe belangrijk deze vaardigheden zijn, vooral voor kinderen.
Studies tonen aan dat mensen die als kind blijk gaven van zelfregulering, gemiddeld een hoger inkomen, een betere gezondheid en meer tevredenheid met het leven hebben. Ook laten ze zien dat het zelfregulerend vermogen al in de kindertijd gericht getraind kan worden. Hoe kan het aanleren van zelfregulerende vaardigheden geïntegreerd worden in de gewone basisschooldag zonder al te veel lestijd in beslag te nemen? Is het mogelijk om jonge leerlingen op een passende manier een abstracte zelfregulatiestrategie aan te leren? Heeft het aanleren van dergelijke vaardigheden het potentieel om het onderwijssucces op de lange termijn te verbeteren?
Lees ook: Tips om kinderen te helpen meer te lezen
Zelfregulatie verbetert zelfs met korte trainingseenheden
Een internationaal team van de afdeling Economie van de Universiteit van Zürich (Zwitserland) en van de Johannes Gutenberg Universiteit Mainz (Duitsland) onderzocht deze vragen. Met behulp van een gerandomiseerde gecontroleerde studie op basisscholen met meer dan 500 eersteklassers, kon het onderzoeksteam aantonen dat zelfs een korte trainingseenheid leidde tot een significante en duurzame verbetering van de zelfregulering. De training had niet alleen invloed op het zelfregulerend vermogen; de kinderen hadden een jaar na de training een significant verbeterd leesvermogen en een betere focus op onzorgvuldige fouten, en hadden ook aanzienlijk meer kans om drie jaar na de training te worden toegelaten tot een selectieve academische middelbare school (Gymnasium).
“Ons onderzoek heeft laten zien hoe het aanleren van deze vaardigheid al in een vroeg stadium expliciet kan worden ingebed in het onderwijs op de basisschool. Door meer zelfregulatie kunnen kinderen meer verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leerproces en zelf doelen stellen en werken. naar hen toe”, zegt Ernst Fehr, hoogleraar economie aan de universiteit van Zürich. Volgens de laatste auteur kunnen de uitgebreide sleutelvaardigheden van kinderen, die van fundamenteel belang zijn voor een goed onderwijsniveau en een succesvol later leven, worden verbeterd dankzij de eenvoudige schaalbaarheid van het programma.
Eenvoudig te integreren in de reguliere dienstregeling
Vanwege zorgen uit eerdere praktijkervaringen hebben de auteurs van het onderzoek de trainingseenheden op een uiterst kosteneffectieve en tijdbesparende manier ontworpen, zodat ze in elke basisschoolomgeving konden worden geïntroduceerd: de trainingseenheid duurde slechts vijf uur, en docenten namen deel aan een drie uur durende training en kregen volledig ontwikkeld lesmateriaal dat ze direct konden integreren in het reguliere lesrooster.
De trainingseenheden waren gebaseerd op de MCII-strategie (“Mental Contrasting with Implementation Intentions”), die al het onderwerp is geweest van uitstekend onderzoek bij volwassenen en oudere studenten. De docenten presenteerden de abstracte strategie op een speelse manier aan de hand van een prentenboek en het rolmodel van een hordenspringer. In een eerste stap stelden de kinderen zich de positieve effecten voor van het bereiken van een doel. Ze contrasteerden ze met de obstakels die ze onderweg tegenkwamen (“Mental Contrasting”). De kinderen identificeerden vervolgens specifiek gedrag om de obstakels het hoofd te bieden en ontwikkelden “wanneer-dan”-plannen (“Implementatie-intentie”).
Lees ook: 5 tips om je kind kennis te laten maken met digitale media
Positief effect op de samenleving
“Het bijzondere van onze studie zijn de rimpeleffecten op lange termijn die deze korte trainingseenheid kan hebben. Deze effecten komen het kind ten goede en ze worden op vele manieren overgedragen aan de samenleving als geheel in de loop van het leven van het kind”, zegt eerste auteur Daniel Schunk, hoogleraar publieke en gedragseconomie aan de Johannes Gutenberg University Mainz. “Het feit dat vroege investeringen in dergelijke fundamentele vaardigheden niet alleen het kind alleen ten goede komen, maar ook de samenleving, zou meer aandacht moeten krijgen in het onderwijsbeleid.”
