Laatst geüpdatet op september 16, 2022 by Redactie
Plagen, ruzie maken, ergeren, pesten – het gaat niet altijd rustig onder kleine kinderen. In de meeste gevallen wordt zo’n conflict luid en in tranen uitgevoerd. Maar wees niet bang, want argumenten zijn belangrijk voor de sociale ontwikkeling op deze leeftijd. Tijdens de korte argumenten leren kinderen hun eigen wensen en behoeften te relateren aan die van anderen. Ze doen ook een van de belangrijkste ervaringen in het leven op, namelijk dat ze zelf conflicten kunnen oplossen. In dergelijke situaties moeten ouders en opvoeders zich er liever buiten houden. Je kunt de kinderen begeleiden bij het oplossen van conflicten, maar meer niet. Er zijn echter ook situaties waarin het niet alleen om een simpel verschil van mening gaat: wanneer het ene kind het andere kind opzettelijk lastig valt. Wat kun je als ouder doen als je kind gepest wordt? Wat zijn de tekenen? Hoe leg je het uit aan kinderen? Verschillende tekenen laten zien of het echt pesten is.
Lees ook: 11 dingen die je niet tegen je kind zou moeten zeggen
Tekenen van pesten
Als je eigen kind huilend thuiskomt, maak je je als ouder natuurlijk grote zorgen. De ervaring leert echter dat er geen plek is om direct in te grijpen. Allereerst helpt diep ademhalen om de voor de hand liggende vraag kalm en gevoelig te stellen: “Wat is er, lieverd?”.
Idealiter heb je een stabiele vertrouwensrelatie en gaat je kind – min of meer – praten. Met algemene vragen als “Hoe was het vandaag op school of op de kinderopvang? Wat heb je gedaan?” Als ouder krijg je inzicht in de rol van het kind in de groep. Daarnaast zullen de kinderen merken dat je geïnteresseerd bent. Ze zullen eerder openstaan als er iets deprimerends is gebeurd. Nu kun je naar de exacte omstandigheden vragen en zo beoordelen hoe ernstig het probleem is.
Een concreet voorbeeld: Je kind wordt uitgelachen in de zandbak en dezelfde dag nog van de schommel geduwd. Daarna kunnen er tranen vloeien. Maar om na deze twee incidenten te spreken van een slachtoffer van pesten is waarschijnlijk overdreven. Zoals eerder vermeld, moeten kinderen zelf leren omgaan met dergelijke sociale conflicten. Ouders helpen het beste als conflictgenoten. Dat betekent het aanscherpen van de radar om tijdig hulp te kunnen bieden. Als situaties zoals hierboven beschreven zich vaker voordoen over een langere periode, moeten zowel het leerkrachten als de ouders eens goed kijken.
Als kinderen langdurig in de slachtofferrol zitten, kunnen de volgende signalen van pesten spreken:
Slapeloosheid, angst of depressie
Bang voor de school of kinderopvang
Lichamelijke klachten zoals buikpijn, hoofdpijn, misselijkheid of zelfs bedplassen
Het kind is erg verlegen, stil en speelt graag alleen
Al deze symptomen kunnen, maar hoeven geen teken te zijn dat je kind het slachtoffer is van pesterijen op school. Je kunt voor de zekerheid ook contact opnemen met een adviescentrum of voor handige tips.
Je kind wordt gepest: wat te doen?
Als pesten wordt vermoed, is het vooral belangrijk om het standpunt van de leerkrachten te krijgen. Ze hebben vaak een beter overzicht van wat er in de setting en het gedrag van individuele kinderen gebeurt.
Wanneer ouders hen rechtstreeks beschuldigen, kan het gemakkelijk een schot achteruit zijn. Want bovengenoemde symptomen kunnen ook andere oorzaken hebben. Als het vermoeden wordt bevestigd, kan het onderwerp op een kindvriendelijke manier in de groep aan de orde komen. Dit heeft als voordeel dat directe confrontatie wordt vermeden. Docenten denken bijvoorbeeld aan een project of een discussiegroep over plagen. Vragen als “Wie van jullie weet dat?” of “Wat kun je eraan doen?” zet de kinderen aan het denken zonder dat iemand als slachtoffer wordt voorgesteld.
Lees ook: 5 tips om je kind kennis te laten maken met digitale media
Je eigen kind pest: wat te doen?
Bij pesten zijn er minstens twee. Je kind kan ook het kind zijn dat pest. Een gedachte die niet gemakkelijk te accepteren is. Wie vindt het leuk om te horen dat de voorheen onschuldige kinderen de anderen op de school irriteren? Maar doe het altijd rustig aan, ook als je het onderwerp natuurlijk serieus moet nemen.
Kinderen van deze leeftijd proberen steeds meer voor hun belangen op te komen. Als het kind door zijn karakter erg assertief is, kan het snel gebeuren dat hij de macht over anderen grijpt. Andere redenen kunnen van psychologische aard zijn of zelfs voortkomen uit een eerder verborgen trauma. Dus het heeft helemaal geen zin, het kind te schreeuwen
of onder druk te zetten. Dit is meestal zelfs contraproductief. Ouders en leerkrachten zouden eerder op het kind moeten reageren en zijn sterke punten moeten benadrukken. Want iedereen die complimenten krijgt omdat hij ergens bijzonder goed in is, voelt zich goed, stopt met het kwaadspreken over anderen en praat over hun problemen.
