Laatst geüpdatet op september 16, 2022 by Redactie
Zeven uur is de ideale hoeveelheid slaap voor mensen van middelbare leeftijd en ouder, met te weinig of te veel slaap geassocieerd met slechtere cognitieve prestaties en mentale gezondheid, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Cambridge en Fudan University.
Slaap speelt een belangrijke rol bij het mogelijk maken van cognitieve functies en het behouden van een goede psychologische gezondheid. Het helpt ook om de hersenen gezond te houden door afvalproducten te verwijderen. Naarmate we ouder worden, zien we vaak veranderingen in ons slaappatroon, waaronder moeite met inslapen en doorslapen, en verminderde kwantiteit en kwaliteit van de slaap. Men denkt dat deze slaapstoornissen kunnen bijdragen aan cognitieve achteruitgang en psychiatrische stoornissen bij de vergrijzende bevolking.
Lees ook: 5 mythes en feiten over slapen
In een nieuw onderzoek onderzochten wetenschappers uit het VK en China gegevens van bijna 500.000 volwassenen in de leeftijd van 38-73 jaar van de UK Biobank. De deelnemers werden gevraagd naar hun slaappatroon, mentale gezondheid en welzijn, en namen deel aan een reeks cognitieve tests. Hersenbeeldvorming en genetische gegevens waren beschikbaar voor bijna 40.000 van de deelnemers aan de studie.
Door deze gegevens te analyseren, ontdekte het team dat zowel onvoldoende als overmatige slaapduur geassocieerd waren met verminderde cognitieve prestaties, zoals verwerkingssnelheid, visuele aandacht, geheugen en probleemoplossende vaardigheden. Zeven uur slaap per nacht was de optimale hoeveelheid slaap voor cognitieve prestaties, maar ook voor een goede geestelijke gezondheid, waarbij mensen meer symptomen van angst en depressie ervoeren en een slechter algemeen welbevinden als ze meldden dat ze langer of korter sliepen.
De onderzoekers zeggen dat een mogelijke reden voor het verband tussen onvoldoende slaap en cognitieve achteruitgang te wijten kan zijn aan de verstoring van de slow-wave – ‘diepe’ – slaap. Het is aangetoond dat verstoring van dit type slaap een nauw verband heeft met geheugenconsolidatie en de opbouw van amyloïde – een belangrijk eiwit dat, wanneer het verkeerd wordt gevouwen, ‘klitten’ in de hersenen kan veroorzaken die kenmerkend zijn voor sommige vormen van Dementie. Bovendien kan een gebrek aan slaap het vermogen van de hersenen om zich te ontdoen van gifstoffen belemmeren.
Het team vond ook een verband tussen de hoeveelheid slaap en verschillen in de structuur van hersengebieden die betrokken zijn bij cognitieve verwerking en geheugen, opnieuw met grotere veranderingen geassocieerd met meer dan of minder dan zeven uur slaap.
Een consistente nachtrust van zeven uur per nacht, zonder al te veel fluctuatie in duur, was ook belangrijk voor cognitieve prestaties en een goede geestelijke gezondheid en welzijn. Eerdere studies hebben ook aangetoond dat onderbroken slaappatronen geassocieerd zijn met verhoogde ontstekingen, wat wijst op een gevoeligheid voor ouderdomsziekten bij oudere mensen.
Professor Jianfeng Feng van de Fudan University in China zei: “Hoewel we niet met zekerheid kunnen zeggen dat te weinig of te veel slaap cognitieve problemen veroorzaakt, lijkt onze analyse van individuen over een langere periode dit idee te ondersteunen. Maar de redenen waarom oudere mensen slechter slapen blijken complex te zijn, beïnvloed door een combinatie van onze genetische samenstelling en de structuur van onze hersenen.”
Lees ook: 5 tips om beter te slapen
De onderzoekers zeggen dat de bevindingen suggereren dat onvoldoende of overmatige slaapduur een risicofactor kan zijn voor cognitieve achteruitgang bij veroudering. Dit wordt ondersteund door eerdere onderzoeken die een verband hebben aangetoond tussen slaapduur en het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer en dementie, waarbij cognitieve achteruitgang een kenmerkend symptoom is.
Professor Barbara Sahakian van de afdeling Psychiatrie van de Universiteit van Cambridge, een van de auteurs van het onderzoek, zei: “Een goede nachtrust is belangrijk in alle levensfasen, maar vooral naarmate we ouder worden. Manieren vinden om de slaap voor oudere mensen te verbeteren zou cruciaal kunnen zijn om hen te helpen een goede geestelijke gezondheid en welzijn te behouden en cognitieve achteruitgang te voorkomen, met name voor patiënten met psychiatrische stoornissen en dementie.”
